علل مختلف درد قفسه سینه

بدون شک ، درد قفسه سینه یا ناراحتی آن می تواند نگران کننده یا حتی ترسناک باشد. درد قفسه سینه می تواند تیز بوده یا به صورت منتشر و مبهم باشد ، یا حتی به عنوان یک احساس فشار مانند ، فشردن ، خفگی ، بی حسی یا نوعی ناراحتی دیگر آشکار شود. بسته به علت اصلی ، علائم ممکن است از کمتر از یک ثانیه تا روز یا هفته ادامه داشته باشد ، ممکن است به طور مکرر یا به ندرت رخ دهد ، و ممکن است به صورت غیرقابل پیش بینی یا تحت شرایط خاص ، ایجاد شود.

علاوه بر کیفیت درد و زمان بندی ، محل دقیق درد قفسه سینه نیز در بیماران متغیر است. به عنوان مثال ، آنچه كه شخص به عنوان درد قفسه سینه گزارش می كند ، در واقع می تواند درد ناحیه فوقانی شکم ناشی از زخم یا بیماری ریفلاکس معده و دستگاه گوارش باشد یا می تواند درد ناشی از آرتروز و آسیب مهره های ناحیه گردن باشد. غیر از محل اولیه درد سینه ، انتشار درد به مناطق دیگر هم مهم است. به عنوان مثال درد ناشی از گرفتگی عروق قلب که به صورت فشار بر روی جناغ سینه احساس می شود ، می تواند به ناحیه گردن ، دست چپ و پشت قفسه سینه هم انتشار پیدا نماید.

از آنجایی که درد قفسه سینه می تواند هم نشان دهنده بیماری های مهم قلبی باشد و هم شرایط مختلفی را شامل شود - مثلاً سوزش سر دل ، اضطراب ، آنژین و حمله قلبی - برای بررسی دقیق و تعیین علل درد قفسه سینه لازم است که شما در اولین فرصت توسط پزشک ویزیت شوید.

علل درد قفسه سینه

قفسه سینه از ناحیه گردن تا قسمت های بالای حفره شکمی امتداد دارد و با توجه به اعضای مختلفی که در این منطقه قرار دارد -از قبیل ریه ، قلب ، آئورت و عروق بزرگ ، دنده ها ، عضلات ، ستون مهره ها ، معده و اعضای ناحیه فوقانی شکم- بیماری هر کدام از این اعضا می تواند درد قفسه سینه ایجاد نماید. در ادامه به علل نسبتا شایع درد قفسه سینه خواهیم پرداخت.

علل قلبی

قلب اولین عضوی است که پزشک و بیمار در زمان بروز درد قفسه سینه به آن فکر می کنند و در اصل نگران آن هستند. البته خود قلب ترکیبی است از عروق کرونر ، دریچه های قلبی و لایه ها و پرده های اطراف قلب.

عروق کرونر قلب

شایع ترین عامل انسداد و تنگی عروق کرونر قلب ، رسوب چربی خون در جدار آنها و ایجاد برجستگی های پر از چربی بنام "پلاک های آتروسکلروزی" است. این پلاک های آتروسکلروزی که موجب تنگی عروق کرونری می شوند ، به دو روش می توانند درد قفسه سینه ایجاد نمایند:

آنژین پایدار:

تنگی رگ قلبی با محدود کردن جریان خون و کاهش اکسیژن و مواد غذایی در عضله قلبی می تواند احساس درد و ناراحتی در قفسه سینه ایجاد نماید. این احساس در اغلب موارد در ناحیه وسط قفسه سینه و در پشت جناغ سینه به صورت یک احساس گرفتگی و فشار بروز می کند. برخی از بیماران از اصطلاحاتی مانند احساس مچاله شدن ، سوزش و داغ شدن قفسه سینه ، احساس شبیه به پاشیدن فلفل بر روی قلب و یا جمع شدن قفسه سینه برای توصیف آنژین استفاده می کنند.

آنژین صدری با افزایش نیاز قلب به اکسیژن و مواد غذایی - مثلا در حین ورزش و فعالیت بدنی و حتی استرس های روحی - بیشتر شده و با استراحت و کاهش ضربان قلب از بین می رود.

البته این نوع درد غیر از رسوب چربی خون و پلاک های چربی می تواند از آسیب به عروق ریز قلبی یا اسپاسم عروق قلبی هم به وجود بیاید.

آنژین ناپایدار و حمله حاد قلبی:

این نوع درد سینه ناشی از شدید شدن میزان تنگی کرونر یا رشد ناگهانی و پاره شدن یکباره پلاک آتروسکلروزی ایجاد می شود. این درد در زمان استراحت یا با کمترین میزان فعالیت ایجاد می شود و یکی از اورژانس های پزشکی است. در شدیدترین حالت حمله حاد قلبی ، اگر میزان تنگی رگ به صورت کامل باشد "سکته یا انفارکتوس قلبی" ایجاد می شود.

درد سینه حملات حاد کرونری عموما در حالت استراحت ایجاد می شود و بسیار شدید است. این درد با استراحت از بین نمی رود و می تواند موجب بی قراری و اضطراب شدید شود. در این بیماری به جز درد شدید قفسه سینه علایم دیگری هم ایجاد می شود که توجه به آنها ضروری است ، مانند:

1. تنفس سخت و تنگی نفس

2. تعریق سرد

3. تهوع و استفراغ

4. ضعف و بیحالی

5. سرگیجه و سنکوپ

6. افتادن و بیهوش شدن

پرولاپس دریچه میترال

این بیماری که به "افتادگی دریچه میترال" یا "شل شدگی دریچه میترال" هم شناخته می شود ، در حقیقت ناشی از اختلالاتی در طول و ضخامت دریچه میترال است که موجب می شود دریچه میترال در زمان انقباض قلب - که باید به صورت طبیعی بسته شود - خوب بسته نشود یا به داخل دهلیز چپ پرولاپس پیدا کند.

پرولاپس دریچه میترال معمولا بی علامت است مگر در موارد شدید آن که عدم اتصال لت های دریچه میترال موجب نارسایی دریچه میترال می شود و می تواند علایم مربوط به نارسایی دریچه مانند تنگی نفس و خستگی زودرس را ایجاد نماید. اینکه پرولاپس دریچه میترال بتواند درد ایجاد نماید ناشایع بوده و هنوز رابطه مشخصی مابین درد قفسه سینه و پرولاپس دریچه میترال اثبات نشده است. با این حال اغلب پزشکان دردهای تیز ، گذرا و سوزنی شکل قلب را به پرولاپس دریچه میترال نسبت می دهند.

این نوع درد که معمولا به صورت یک نقطه مشخص در زیر قفسه سینه یا در ناحیه سمت چپ آن احساس می شود ، ارتباطی به فعالیت بدنی ندارد و در غالب موارد به دنبال استرس های روحی ، عصبانیت ، هیجانات زیاد و کم خوابی ایجاد می شود.

تحریک اعصاب سمپاتیک قلب

و کاهش آستانه احساس درد توسط مغز

شاید دلیل بهتری برای اینگونه دردها باشد تا پرولاپس دریچه میترال.

بیشتر بیمارانی که این نوع از درد قفسه سینه را دارند ، در کنار آن از اضطراب ، احساس سرگیجه ، خستگی و طپش قلب هم شکایت دارند.

پریکاردیت

پریکاردیت ، یعنی التهاب لایه های اطراف قلب. این بیماری در اثر علل متعددی مانند عفونت های ویروسی ، بیماری های التهابی و سیستم ایمنی بدن و برخی از بیماری های بدخیم ایجاد می شود. التهاب لایه پریکارد موجب ایجاد نوعی درد قفسه سینه می شود که به درد سینه "پلورتیک" معروف است. این نوع درد سینه به صورت فرو رفتن جسم نوک تیز در قلب احساس می شود که با نفس کشیدن تغییر پوزیشن بدن و حرکات قفسه سینه تشدید می شود. دراز کشیدن موجب بدتر شدن علایم و نشستن و خم شدن به جلو باعث بهتر شدن آن می شود.

پارگی شریان آئورت

یکی از مهمترین اورژانس های پزشکی و قلب ، پارگی لایه میانی شریان آئورت است که به آن "دایسکشن آئورت" (Aortic Dissection) گفته می شود. درد ناشی از دایسکشن آئورت بسیار شدید و سریع است. این درد به صورت ناگهانی و با حداکثر شدت در ناحیه فوقانی قفسه سینه ایجاد می شود که می تواند به گردن و ناحیه پشت قفسه سینه هم انتشار پیدا کند. در کنار درد قفسه سینه ، بیقراری شدید ، تعریق ، کاهش سطح هوشیاری و تغییرات شدید فشارخون هم می تواند ایجاد شود.

علل ریوی

بعد از قلب مهم ترین عضو داخل قفسه سینه ، ریه ها هستند که در دوطرف قلب و پشت دنده ها قرار دارند. اغلب بیماری های ریه مانند برونشیت ، آمفیزم و آسم با تنگی نفس و سرفه خود را نشان می دهند و معمولا فاقد درد هستند. دو مورد از بیماری های ریوی که درد قفسه سینه ایجاد می کنند عبارتند از پنومونی یا عفونت ریه و آمبولی شریان ریوی.

عفونت ریه

عفونت ریه یا پنومونی درد سینه پلورتیک ایجاد می کند یعنی درد تیز در جدار قفسه سینه که با تنفس و جابجاشدن بیمار تغییر می کند و بیار قادر نیست تنفس عمیق انجام دهد زیرا درد سینه باعث قطع تنفس خواهد شد. در اغلب موارد در کنار این درد سینه تب ، سرفه و خلط هم وجود دارد.

آمبولی ریه

در آمبولی ریه ، لخته های خون از سیاه رگهای پا کنده شده و در عروق ریه گیر می کنند. بسته شدن رگ ریه باعث نرسیدن خون به ریه و نکروز و سیاه شدن بافت ریه می شود. درد سینه ناشی از آمبولی ریه متغیر است و بستگی به اندازه آمبولی دارد. اگر آمبولی ریه بزرگ باشد ، انسداد ناشی از آمبولی هم مهم بوده و درد در ناحیه وسط سینه و به صورت سنگینی قفسه سینه خود را نشان می دهد. در این موارد تنگی نفس شدید و بیقراری بیشتر از درد سینه نمایان است. در آمبولی ریه کوچک درد سینه در اطراف قفسه سینه و به صورت درد تیز احساس می شود که مانع تنفس کامل خواهد شد. آمبولی ریه یکی از بیماری های مهم است که تشخیص سریع و درمان بموقع آن می تواند در کاهش عوارض آن بسیار موثر باشد. لذا اگر شما همراه با درد سینه تنگی نفس ناگهانی و شدید داشتید ، حتما به پزشک خود اطلاع دهید.

درد جدار قفسه سینه

این نوع درد بر روی دیواره قفسه سینه ایجاد می شود و مشخصه آن ایجاد درد یا تشدید آن با لمس محل آسیب است. این نوع از درد سینه به دلیل بیماریهای دیواره قفسه سینه که از عضلات و استخوانهای دنده و ستون فقرات تشکیل شده است ، ایجاد می شود.

کوستوکوندریت

این بیماری از التهاب محل اتصال دنده ها به استخوان جناغ سینه ایجاد می شود. بیمار درد نقطه ای را در دو طرف استخوان جناغ سینه و در سر دنده هایی که به آن متصل می شوند ، ذکر می کند که با لمس توسط بیمار یا پزشک تشدید می شود.

فیبرومیالژی و آرتریت روماتویید

این دو مورد بیماریهای روماتولوژی هستند که در آنها التهاب و حساسیت بر روی دنده ها و عضلات قفسه سینه ایجاد می شود.

شکستگی و صدمه به دنده ها ، بدخیمی های استخوانی مانند میلوم مولتیپل یا انتشار تومورهای سایر نقاط بدن به دنده ها و پوکی شدید استخوان هم می توانند دردهای نقطه ای و موضعی بر روی قفسه سینه ایجاد نمایند.

دردهای گوارشی

معده ، کبد ، کیسه صفرا و لوزالمعده در ناحیه زیر قفسه سینه و در پشت دنده های پایینی قفسه سینه قرار گرفته اند. لذا هرگونه ناراحتی و بیماری این اعضا می تواند در ناحیه بالای شکم و پایین جناغ سینه احساس شود.

رفلاکس معده

در برخی از افراد بعد از خوردن غذا به ویژه غذای سنگین احساس درد و سوزش در ناحیه بالای شکم و در زیر جناغ سینه احساس می شود. این درد معمولا ناشی از پر شدن معده و برگشت اسید معده به مری است و با علایم زیر همراهی دارد:

1. برگشت غذا یا مایعات به گلو

2. احساس سوزش و اسید در گلو

3. سرفه مداوم

4. گرفتگی صدا

نکته ای که در مورد درد معده و رفلاکس به مری وجود دارد این است که در برخی از بیماران درد ناشی از سکته قلبی در این ناحیه احساس می شود و ارتباط دادن ناراحتی ناحیه بالای شکم به ناراحتی معده ، می تواند منجر به عدم تشخیص حمله قلبی و عوارض ناگوار آن بشود. لذا در بیمارانی که در حال استراحت و حتی بعد از غذاخوردن علایم ناراحتی در این محل ظاهر می شود ، حتما علایم توسط پزشک بررسی شده و نوار قلب گرفته شود. به ویژه اگر فرد دارای عوامل خطری مانند مصرف سیگار ، دیابت ، چربی بالای خون و فشارخون بالا باشد.

زخم معده

یکی از شایع ترین بیماری هایی که علایم آن با علایم ناراحتی قلبی تداخل دارد و با آن اشتباه گرفته می شود ، درد ناشی از زخم معده و زخم اثنی اعشر است. درد ناشی از این زخمها معمولا با غذاخوردن ارتباط دارد و در اثر فعالیت بدنی افزایش پیدا نمی کند. بدترین حالت به این نحو است که یک نفر دردهای قلبی خود را به ناراحتی معده ارتباط داده و در درمان ناراحتی قلبی تاخیر ایجاد نماید. لذا توصیه می شود اگر شما عوامل خطر بیماری های قلبی را دارید در صورت داشتن درد در ناحیه معده و بالای شکم ، حتما از نداشتن بیماری قلبی مطمئن شوید.

سایر دردهای گوارشی

دردهای مربوط به بیماری کیسه صفرا ، کبد و لوزالمعده هم در ناحیه بالای شکم و زیر جناغ سینه احساس شده و می توانند با دردهای قلبی اشتباه شوند یا برعکس دردهای ناشی از بیماری قلبی به اشتباه به بیماری های مربوط به آنها نسبت داده شود.

از بین بیماری های گوارشی به ویژه اسپاسم لوله مری علایمی شبیه به بیماری های کرونر قلب ایجاد می کند .

اضطراب و استرس

اضطراب یا اختلال هراس (حمله پانیک) معمولاً با درد قفسه سینه همراه است و معمولا با حالت ترس و تعداد تنفس زیاد خود را نشان می دهد. با حمله اضطراب معمولا ناراحتی و درد تیزی در قفسه سینه ایجاد می شود و بعد از آن احساس فشار و سنگینی برای ساعتها و حتی روزها بر روی قلب باقی می ماند. علائم جسمی دیگری که در همراهی با اضطراب بروز می کنند عبارتند از:

1. ضربان قلب سریع

2. سرگیجه

3. درد معده

4. سردرد

زونا

زونا بیماری پوستی ناشی از ویروس آبله مرغان است. بعد از عفونت اولیه با این ویروس که معمولا در دوره کودکی ایجاد می شود ، بقایای ویروس در ریشه های عصبی نخاعی باقی مانده و در سنین بالا ( معمولا بالای 50 سالگی) در اثر عوامل مختلف مجددا فعال شده و می توانند عفونت پوستی ایجاد نمایند.

عفونت زونا به صورت بثورات و تاولهای پوستی است که در ناحیه قفسه سینه و شکم و حتی در دست و پا هم می توانند ظاهر شوند. این تاولها شبیه به ضایعات تبخال بوده و معمولا چند روز تا بهبودی آنها طول می کشد. در برخی از بیماران از چند روز قبل از ظاهر شدن ضایعات پوستی ، درد و حساسیت بر روی محل وجود دارد که می تواند با بیماری های قلبی اشتباه شود. در بعضی از بیماران پس از بهبودی مرحله حاد بیماری ، تا چند هفته و حتی تا چند ماه دردهای محل بیماری ادامه پیدا می کنند.

از بررسی این لیست طولانی از دلایل احتمالی درد قفسه سینه ، مشخص است که چرا افراد با درد قفسه سینه احتیاج به ویزیت توسط پزشک قلب دارند. ارزیابی پزشکی تنها راهی است که می توانید بطور مطمئن بدانید چه چیزی در پشت این درد نگران کننده قرار دارد و از بودن یا نبودن بیماری مهم قلبی اطمینان حاصل نمایید.

در حالی که هیچ روش قطعی و سریع برای تعیین اینکه آیا درد قفسه سینه شما خطرناک است یا اورژانسی است ، وجود ندارد ، برخی از دستورالعمل های کلی وجود دارد که می تواند بسیار مفید باشد. در اینجا به چند مورد از ناراحتی های قلبی که احتیاج به ویزیت سریع پزشک دارند اشاره می کنم:

• درد قفسه سینه شما شدید بوده و با احساس فشار و له شدن قفسه سینه همراه است.
• درد به شانه ها ، بازو ، گردن ، گلو یا فک پایین شما انتشار پیدا می کند.
• همراه با درد سینه ، ضعف یا تنگی نفس را تجربه کنید.
• درد قفسه سینه بعد از 15 دقیقه به تدریج بدتر می شود.
• اگر شما احساس بیحالی و علایم ترس از مرگ پیدا می کنید.