یکی از نگرانی های افراد با بیماری قلبی و همچنین افراد سالم، مصرف تخم مرغ و تخم سایر پرندگان است. باور کلّی بر این است که تخم مرغ باعث افزایش بیماریهای قلبی و سکته قلبی می شود و به همین دلیل بسیاری از افراد مصرف آن را محدود می کنند و یا با نگرانی و ترس سراغ این دسته از موادّ غذایی میروند. در این نوشته قصد داریم به تخم مرغ و قلب بپردازیم.

ارزش و محتوی غذایی

تخم مرغ و تخم سایر پرندگان یکی از منابع اصلی غذایی انسان ها است. تخم مرغ حاوی مقادیر قابل توجهی از پروتئین، چربی و کربوهیدرات است. در کنار آن تخم مرغ به عنوان یک منبع حیوانی، حاوی اسیدآمینه های ضروری برای رشد و ساخت پروتئین، املاح ضروری، ویتامین های خانواده B و D است. اسید فولیک، سلنیوم، آهن، کلسیم و منیزیم از دیگر مواد موجود در تخم مرغ است. 

به همین دلیل تخم مرغ یکی از منابع غذایی و لازم برای همه رده های سنی و به ویژه کودکان و افراد در سنین رشد تلقی می شود. 

چربی موجود در تخم مرغ

تخم مرغ حاوی مقادیر زیادی اسید چرب از نوع غیر اشباع و امگا-۳ است. این نوع از چربی برای بدن مفید محسوب می شود و باعث می شود تا برخلاف چربی های از نوع اشباع شده یا از نوع ترانس، مصرف چربی و اسیدهای چرب تخم مرغ باعث افزایش فسفولیپیدهای مفید مانند HDL و Apo-A گردد که برای سلامت قلب و مغز مفید هستند.

کلسترول تخم مرغ

شاید بتوان گفت مهمترین عامل نگرانی در مورد مصرف تخم مرغ، کلسترول موجود در زرده تخم مرغ است. هر عدد تخم مرغ در حدودو ۳۰۰ میلی گرم کلسترول دارد.

بصورت کلّی و در حدود ۹۰ درصد از افراد، کلسترول موجود در غذا و رژیم غذایی پر کلسترول باعث افزایش کلسترول خون نمی شود زیرا تولید و مصرف کلسترول خون تابع مسایل ژنتیکی، متابلیسم کبدی و سایر مواد غذایی است. تنها درصد کمی از افراد که متابلیسم کیدی مناسبی ندارند،-  مصرف کلسترول در غذا می تواند کلسترول خون آنها را افزایش دهد. 

بصورت کلی در افراد سالم مصرف روزانه یک عدد تخم مرغ - در هفته بین ۷ تا ۱۰ عدد - تآثیری در میزان کلسترول خون ندارد مگر در افراد با کلسترول بالای خون یا در افرادی که در کنار تخم مرغ همزمان از چربیهای مضرّ و غذاهای با کالری بالا استفاده می کنند که در این شرایط کلسترول موجود ر تخم مرغ باعث افزایش قابل توجّه کلسترول خون خواهد شد. 

مطالعات علمی چه می گویند؟

در اغلب مطالعات علمی مصرف روزانه تخم مرغ نه تنها بیماری قلبی را افزایش نداده است، بلکه باعث کاهش سکته مغزی و خونریزی مغزی و باعث سلامت شبکیه چشم هم شده است. تخم مرغ بدلیل داشتن موادّ غذایی مناسب برای سلامت قلب و عناصر ضدّالتهاب و ترکیب مناسب اسیدهای چرب باعث سلامت قلب و بهبود عملکرد قلب می شود. 

این موضوع در افراد با بیماری قلبی و یا در افراد با کلسترول بالای خون و افراد دیابتی مشخصّ نیست و این افراد بهتر است مصرف تخم مرغ را به ۳ تا ۷ عدد در هفته محدود نمایند یا با کنترل دقیق کلسترول خون مصرف نمایند.

روش تهیّه تخم مرغ

بهترین راه مصرف تخم پرندگان بصورت آب پز یا مخلوط در غذاهای دیگر است. استفاده از روغن زیاد به ویژه روغن های ترانس و مضرّ در تهیّه تخم مرغ می تواند اثرات مفید آن را از بین ببرد. 

تخم مرغ برای بیماران قلبی

بیماران قلبی که انسداد عروق قلب دارند، لازم است حتماً با پزشک معالج خود در این زمینه مشورت نمایند. البتّه در بیماران قلبی که بیماری آنها کنترل شده است و میزان کلسترول خون آنها در محدوده کنترل شده قرار دارد، مصرف ۳ تا ۷ عدد تخم مرغ در هفته سالم است و توصیه می شود.

برای افراد با کلسترول بالای خون و افرادی که بیماری آنها کنترل نشده است، مصرف منظم تخم پرندگان تا زمان اصلاح شرایط، توصیه نمی شود.