بر اساس گزارش مشترک جامع جدید انجمن اروپایی برای مطالعه دیابت (EASD) و انجمن دیابت آمریکا (ADA) کاهش وزن باید یک هدف درمان در کنار سایر روش های کنترل دیابت نوع ۲ در بزرگسالان باشد.

در حالی که متفورمین همچنان به عنوان درمان خط اول برای بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ بدون بیماری های همراه دیگر توصیه می شود، این بیانیه نقش استفاده از سایر عوامل یا ترکیبی از عوامل را به عنوان درمان اولیه برای بیماران مبتلا به دیابت نوع دو - به عنوان بخشی از درمان فردی - را گوشزد می کند.

آخرین به‌روزرسانی این بیانیه و دستورالعمل مربوط به سال ۲۰۱۹ بود. در بیانیه جدید کنترل قندخون در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ ، همچنین تأکید بیشتری بر نقش عوامل اجتماعی در کنترل دیابت و سلامت شده است. در بیانیه امسال داده‌های مطالعات علمی اخیر، که نشان دهنده پیامدهای مثبت قلبی عروقی و کلیوی داروهای مهارکننده‌های سدیم-گلوکز (SGLT2) و آگونیست های پپتید شبه گلوکاگون (GLP-1) ، برای محافظت از قلب مورد توجّه قرار گرفته اند. در کنار این عوامل دارویی، همچنین عادات و رفتارهای بهداشتی مانند داشتن برنامه خواب و فعالیت مناسب در این بیانیه مورد بحث قرار گرفته اند. همچنین  در این دستورالعمل با پرداختن به سازمان های بهداشتی و نظام سلامت برای بهینه سازی ارائه مراقبت های دیابت، مخاطبان گسترده تری را نسبت به گذشته هدف قرار داده شده است.

بیانیه جدید طی یک جلسه ۹۰ دقیقه ای در ۲۳ سپتامبر در نشست سالانه انجمن اروپایی برای مطالعه دیابت (EASD 2022) ارائه شد که ۱۲ نفر از ۱۴ نویسنده اروپایی و آمریکایی آن را ارائه کردند. این سند به طور همزمان در  Diabetologia and Diabetes Care منتشر شد .

طبق اظهار نظر محققین و نویسندگان این دستورالعمل ، بسیاری از این توصیه‌ها جدید نیستند. آنها اصلاحات مختصری از توصیه‌هایی هستند که برای سال‌ها وجود داشته‌اند، اما اراده کافی ، همت لازم برای تغییر در رویه های قبلی هنوز وجود ندارد و همه ما می‌دانیم که میزان اجرای واقعی استفاده از این داروها در بیماران دیابتی و بویژه آن دسته از بیمارانی مبتلا به بیماریهای همراه بسیار کم است.

کنترل وزن نقش برجسته ای در درمان دارد

در این بیانیه سعی شده است تا نتایج مطالعات بالینی و یافته های مستند علمی ، به مرحله اجرا و عمل تبدیل شوند. از این رو هم در زمینه توصیه های دارویی و هم در زمینه مراقبت های غیر دارویی دیابت نوع ۲ ، شاهد گسترده شدن روشهای درمانی هستیم. 

چهار مؤلفه اصلی مراقبت از دیابت نوع ۲ وجود دارند که عبارتند از :

  • مدیریت قند خون
  • کنترل سایر عوامل خطر بیماریهای قلبی عروقی
  • کنترل وزن
  • و پیشگیری از آسیب به اعضای بدن به ویژه با توجه به خطر عوارض قلبی عروقی

بر طبق نتایج مطالعات بالینی بزرگ اخیر که بر روی اثرات بالینی کاهش وزن تأکید داشته اند، مانند مطالعه DIRECT، امروزه نقش مدیریت و کنترل وزن بر کاهش عوارض و حتی بهبود کامل دیابت نوع دو ، بیشتر از زمانهای قبل آشکار است. بنابراین، هدف برای بهبودی چیزی است که ممکن است برای بیماران و ارائه دهندگان سلامت بسیار جذاب باشد. به این معنی که پزشکان و ارایه دهندگان بهداشتی می توانند بر روی کاهش وزن به عنوان نه تنها یک توصیه سالم بهداشتی تأکید کنند، بلکه از این روش می توانند به عنوان یک روش درمانی مناسب و حتی قطعی برای کنترل دیابت استفاده نمایند.

بر اساس گزارش جدید:

  • کاهش وزن ۵ تا ۱۰ درصد باعث بهبود متابولیسم قند و کمک به کنترل دیابت می شود.
  • کاهش وزن ۱۰ تا ۱۵ درصد یا بیشتر می تواند اثر اصلاح کننده بیماری داشته باشد و منجر به بهبودی دیابت شود که به عنوان سطح طبیعی گلوکز خون بدون مصرف دارو تا سه ماه ، تعریف می شود.

این بیانیه تأکید دارد که باید به نقش کاهش وزن نه تنها در مرحله کنترل میزان قند خون توجه کرد، بلکه داشتن وزن مناسب می تواند هم به کنترل خود بیماری دیابت و از بین بردن آن منجر شود و هم اینکه به کاهش عوارض دیابت به ویژه به کم کردن عوارض قلبی و عروقی دیابت کمک قابل توجهی خواهد کرد.

شخصی سازی درمان دیابت

در این گزارش بر اصول مراقبت از دیابت توسط خود بیمار و حمایت و آموزش افراد برای مدیریت شخص بر بیماری خود و همچنین بر اجتناب از اینرسی درمانی به ویژه در مورد استفاده از داروهای جدید و انسولین،  تأکید شده است. این راهنما و دستورالعمل به گزینه های درمانی دیگر از جمله سبک زندگی، مدیریت وزن و دارو درمانی برای درمان دیابت نوع ۲ می پردازد.

امروزه مشخص شده است که بسته به هر بیمار و با توجه به بیماریهای همراه و عوارض دیابت ، درمانها و توصیه ها می توانند اثرات متفاوتی داشته باشند و به اصطلاح توصیه های درمان دیابت باید از یک فرد به فرد دیگر متفاوت باشد. علت این موضوع این است که یک دارو یا یک توصیه خاص می تواند در یک فرد که شرایط بیماری خاصی دارد، اثرات متفاوتی نسبت به سایر بیماران داشته باشد و اصطلاحاً توصیه های درمانی جدید بر شخصی سازی کنترل دیابت تأکید دارند.

این سند توصیه می‌کند، «درمان ترکیبی اولیه با عوامل کاهش‌دهنده گلوکز، به‌ویژه در افرادی که در هنگام تشخیص A1c بالایی دارند (به عنوان مثال، > 8.5٪ )، در افراد جوان‌تر مبتلا به دیابت نوع ۲ (بدون توجه به A1c)  و در کسانی که شروع درمان با یک دارو ، احتمال دارد باعث تأخیر در دریافت داروهای محافظت کننده از قلب و عروق شود، ضروری است."